Με μία κοινή ανακοίνωση οι δημοτικές παρατάξεις «Καλαμαριά Πρώτη Ξανά» (επικεφαλής Άρης Τεμεκενίδης), «Καλαμαριά Αλλιώς» (επικεφαλής Δημήτρης Αρκούδης) και «Η Καλαμαριά που μας αξίζει» (επικεφαλής Αβραάμ Περσίδης), κατέθεσαν τις δικές τους προτάσεις σχετικά με την Τεχνική Έκθεση Ειδικού Χωρικού Σχεδίου Παραλιακού Μετώπου Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης που αφορά τον Δήμο Καλαμαριάς.
Αναλυτικά το κείμενο
Κοινή πρόταση των Δημοτικών παρατάξεων «Καλαμαριά Πρώτη Ξανά», «Η Καλαμαριά που μας αξίζει» και «Καλαμαριά Αλλιώς» σχετικά με την Τεχνική Έκθεση Ειδικού Χωρικού Σχεδίου Παραλιακού Μετώπου Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης που αφορά τον Δήμο Καλαμαριάς.
Καλούμαστε να εκφράσουμε τις θέσεις μας μετά τη δημοσιοποίηση της Τεχνικής Έκθεσης του ΕΧΣ που συντάσσεται στα πλαίσια της διαδικασίας προέγκρισης, κατά τα οριζόμενα της παρ. 5.α του άρθρου 8 του Ν.4447/2016, που αφορά και τα διοικητικά όρια του Δήμου Καλαμαριάς, με φορέα εκκίνησης την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων της και των ορίων της μητροπολιτικότητας της. Το παραλιακό μέτωπο του Δήμου Καλαμαριάς είναι το ανάπτυγμα της παράκτιας ζώνης του Θερμαϊκού κόλπου από το δυτικό διοικητικό του όριο με το Δήμο Θεσσαλονίκης, έως το ανατολικό όριό του με το Δήμο Πυλαίας – Χορτιάτη.
Το συνολικό ανάπτυγμα του παραλιακού μετώπου έχει μήκος περίπου 5,5 χλμ.
Η πρόταση του ΕΧΣ για το Παραλιακού Μετώπου του Δήμου Καλαμαριάς ανταποκρίνεται σε ένα κοινό αίτημα: την ενοποίηση και ανάδειξη - αξιοποίηση του θαλάσσιου μετώπου, με στόχο την πολεοδομική εξειδίκευση των θεσμοθετημένων ρυθμίσεων στο παράκτιο μέτωπο.
1. Πάγια θέση της κοινωνίας της Καλαμαριάς αποτελεί η σύνδεση της αξιοποίησης του παραλιακού μετώπου, με την ανάδειξη του Κυβερνείου και του στρατοπέδου Κόδρα, τα οποία αντιλαμβανόμαστε ως αναπόσπαστα κομμάτια του, με ενιαίο χαρακτήρα.
2. Βασική προϋπόθεση πρέπει να αποτελέσει η προσβασιμότητα για όλους και η ενιαιοποίηση της παραλίας μας. Προστατεύοντας το δημόσιο συμφέρον και το χαρακτήρα της θάλασσας, ως δημόσιο αγαθό, θεωρείται σκόπιμο οι ποδηλατικές και περιπατητικές διαδρομές να εφάπτονται της ακτογραμμής και να χαραχτούν δίπλα στην παραλία, εξασφαλίζοντας την ελεύθερη, συνεχόμενη, απρόσκοπτη ή ανεμπόδιστη πρόσβαση σε όλους και την ανάδειξη της παραλίας χωρίς ασυνέχειες. Η ακριβής χωροθέτηση θα προκύψει από σχετική μελέτη ανάπλασης του παραλιακού μετώπου Καλαμαριάς με την κατάλληλη χρήση των πρανών και αξιοποίησή τους, όπως και με την πιθανή κατασκευή ξύλινων deck όπως προτείνεται και σε άλλα σημεία του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο., και σε κάθε περίπτωση δεν θα υπάρχει σημειακή ασυνέχεια (π.χ Μαρίνα , Σχολή Δικαστών).
3. Με δεδομένη την εντός των ορίων του Δήμου Καλαμαριάς χωροθέτηση ενός αλιευτικού καταφυγίου στην περιοχή Ν. Κρήνης και ενός καταφυγίου τουριστικών σκαφών στην περιοχή της Σχολής Δικαστών, την ύπαρξη μίας μαρίνας στην περιοχή της Αρετσούς, δύο (2) Ναυτικών Ομίλων, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ο επιμέρους σχεδιασμός ανά Δήμο και να καταγραφούν κατευθύνσεις μέσω του ΕΧΣ του ΠΣΘ, ώστε ο συνολικός σχεδιασμός να συμβαδίζει με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και του μητροπολιτικού σχεδιασμού και να μη λειτουργεί ανταγωνιστικά.
4. Η ένταξη της ΠΕΠ 1 στο ΕΧΣ είναι ζήτημα, το οποίο πρέπει να υλοποιηθεί άμεσα, αφού η ένταξή της εν λόγω περιοχής στο ΕΧΣ, αποτρέπει την περαιτέρω δόμηση αυτής, και προτείνεται να συνταχθεί Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη (ΕΠΜ) για το χαρακτηρισμό τους και τον καθορισμό των ορίων και των τυχόν ζωνών προστασίας αυτών, καθώς και των αναγκαίων για την προστασία τους γενικών όρων, απαγορεύσεων και περιορισμών στις χρήσεις γης, στη δόμηση και στην κατάτμηση ακινήτων, στην εγκατάσταση και άσκηση δραστηριοτήτων και στην εκτέλεση έργων, κατά το άρθρο 16 παρ. 2 του Ν. 2742/1999 (Α΄207), όπως οι ανωτέρω διατάξεις ισχύουν. Κατά τη σύνταξη των ΕΠΜ θα ληφθούν υπόψη οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις, το ιδιοκτησιακό καθεστώς, οι τελεσίδικες πράξεις χαρακτηρισμού δασικών εκτάσεων, καθώς και οποιεσδήποτε άλλες νομικές δεσμεύσεις.
5. Παράλληλα να γίνει μέριμνα για την προστασία της Σκάλας/Μόλου ιστορικής σημασίας, ώστε να γίνει εφικτή η αποκατάστασή της σε συνεργασία με τις συναρμόδιες υπηρεσίες.
6. Άμεση ένταξη στο ΕΧΣ της περιγραφής χρήσεων γης για το παράκτιο τμήμα που εδρεύει ο ΝΟΘ καθώς και η Ναυτική Διοίκηση Βορείου Ελλάδος, ώστε να εξασφαλισθεί η αξιοποίηση τους για κοινωφελείς σκοπούς και ελεύθερη πρόσβαση. Ειδικά στην περίπτωση αποχώρησης της ΝΔΒΕ από εκεί. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να υπάρξει περαιτέρω δόμηση στα δύο αυτά σημεία, γεγονός το οποίο πρέπει να αναφέρει ρητά το ΕΧΣ. Είναι προφανές, ότι και στις δύο αυτές περιπτώσεις, πρέπει να διασφαλιστεί η προσβασιμότητα στη θάλασσα.
7. Άμεση εκπόνηση μελέτης για το Στρατόπεδο Κόδρα στην κατεύθυνση δημιουργίας ενός υπερτοπικού άλσους-πάρκου, πνεύμονα ζωής για όλο το πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης και ένταξή της στο συνολικό Ειδικό Χωρικό Σχέδιο. Χρήσεις πολιτισμού και ιστορικής μνήμης στα 16 διατηρητέα κτήρια μέσα στο πρώην στρατόπεδο. και χρήσεις γης όπως αυτές περιγράφονται στο ισχύον ΓΠΣ Καλαμαριάς. Παράλληλα είναι άμεση η αναγκαιότητα της προκήρυξης ενός Αρχιτεκτονικού διαγωνισμού με βάση τον οποίο θα καταλήξουμε στη συνολική φυσιογνωμία ενός Μητροπολιτικού Πάρκου.
8. Ανάπλαση και αξιοποίηση του Κυβερνείου (Ζώνη 2(δ)1) ως χώρο πολιτισμού, ιστορικής μνήμης και αναψυχής. Η πρότασή μας είναι η απόδοση του χώρου στο λαό της Καλαμαριάς και της ευρύτερης Θεσσαλονίκης. Πρέπει να αποτραπεί η μετατροπή ενός χώρου ιστορικής σημασίας και αξίας, σε χώρο τουριστικής εκμετάλλευσης. Πρέπει να γίνει μελέτη αποκατάστασης, ανακαίνισης και επανάχρησης του κτηρίου και τους περιβάλλοντος χώρου και απόδοση νέων χρήσεων και λειτουργιών. Συγκεκριμένα, προτείνονται η μετατροπή του σε μουσείο διασποράς, στο οποίο θα μπορεί να ενσωματωθεί και η έδρα του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού με την παράλληλη στέγαση του κέντρου του Μητροπολιτικού Οργανισμού Μουσείων. Το εξαιρετικής ομορφιάς διατηρητέο κτήριο συνολικού εμβαδού 1.600 m2 θα μπορούσε ταυτόχρονα με τα παραπάνω να λειτουργήσει και ως «Συνεδριακό και Εκθεσιακό Κέντρο», το οποίο δυνητικά θα μπορούσε να περιλαμβάνει: Αίθουσες συνεδρίων υψηλών προδιαγραφών, έκθεση των ιδιαίτερων αντικειμένων του Κυβερνείου στον φυσικό τους χώρο (λειτουργία μόνιμου Μουσείου/Έκθεσης), διαμόρφωση αιθουσών και αίθριων χώρων για τη φιλοξενία περιοδικών εκθέσεων/εκθεμάτων, διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου για τη φιλοξενία πολιτιστικών εκδηλώσεων, τη διασύνδεση του με φορείς της Θεσσαλονίκης για την προώθηση συνεργιών στο χώρο του πολιτισμού, χώροι εστίασης/εξυπηρέτησης των ανωτέρω δράσεων καθώς και τη φιλοξενία διοικητικών δομών.
9. Ανάπλαση και αξιοποίηση της Πλαζ Αρετσούς και ανάδειξή της σε χώρο πολιτισμού, ιστορικής μνήμης, τουρισμού και αναψυχής. Η Πλαζ Αρετσούς είναι ο χώρος όπου βρίσκονταν τα Απολυμαντήρια, ο χώρος δηλαδή, όπου πάτησαν για πρώτη φορά το πόδι τους στην Πατρίδα οι πρόσφυγες πρόγονοί μας. Είναι ο χώρος, όπου άφησαν τη ζωή τους χιλιάδες Έλληνες, ξεριζωμένοι από τις πατρογονικές εστίες τους. Είναι ταυτόχρονα μια όαση δροσιάς και ένας χώρος φυσικού κάλλους για όλο το πολεοδομικό συγκρότημα. Η σύνδεση της ιστορικής μνήμης με την επισκεψιμότητα για λόγους ιστορικούς και αναψυχής, σε συνάρτηση με την πρότασή μας για το Κυβερνείο, και το πρώην στρατόπεδο Κόδρα, μπορούν να αποτελέσουν τους λόγους για την πολιτιστική, οικονομική και τουριστική ανάπτυξη. της Καλαμαριάς. Θεωρούμε σημαντική την ανάδειξη των «Απολυμαντηρίων» σε τόπο ιστορικής μνήμης παράλληλα με τη χωροθέτηση για ανέγερση μνημείου. Πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψιν, ότι στη συνείδηση όλων των κατοίκων της Θεσσαλονίκης, είναι μία παραλία που συνδέεται με την κολυμβητική δραστηριότητα χωρίς εμπλησμό.
10. Πρέπει επίσης στο ΕΧΣ αναλυτικά να περιγραφούν ο χρήσεις και οι δραστηριότητες των ΝΑΟ Κ,Θ, χωρίς περαιτέρω δόμηση τους.
11. Θεωρούμε ότι παρόλο που η Μαρίνα Αρετσούς υπόκειται σε ειδικό καθεστώς,( Ν.2160/1993) είναι επιβεβλημένη η ενεργός συμμετοχή και η υποβολή συγκεκριμένων προτάσεων και αυστηρών όρων στη διαδικασία παραχώρησής της, διότι η λειτουργία της επηρεάζει όλη την παραλιακή ζώνη. Πρέπει να εξασφαλιστεί η ελεύθερη πρόσβαση για τους κατοίκους, η συνέχιση της περιπατητικής και ποδηλατικής διαδρομής και σε αυτό το τμήμα της παραλιακής ζώνης, όπως και να αποτραπεί η κατασκευή κατοικιών στα πρανή.
12. Στο Ο.Τ. όπου βρίσκεται το πρώην Νοσοκομείο «ΠΑΝΑΓΙΑ», στις προβλεπόμενες από το ΓΠΣ Καλαμαριάς χρήσεις (Περίθαλψη – Γενικό Νοσοκομείο) να μπουν σε διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και άλλες χρήσεις. Με αυτό το τρόπο θα αποτρέψουμε τον κίνδυνο να παραμείνει ένα κτίριο -φάντασμα χωρίς καμία προοπτική αξιοποίησης, σε ένα από τα ομορφότερα σημεία της πόλης μας.
13. Η διεκδίκηση και το αίτημα κατασκευής του Αλιευτικού Καταφυγίου Νέας Κρήνης, εκεί όπου έχει χωροθετηθεί, είναι οικονομική, κοινωνική αλλά και ηθική υποχρέωση απέναντι σε μια ολόκληρη περιοχή και έναν ολόκληρο επαγγελματικό κλάδο. Η πρωτογενής παραγωγή, η παράδοση αλλά και η διαφύλαξη των επαγγελματιών κι ερασιτεχνών αλιέων της Νέας Κρήνης και συνολικά της Καλαμαριάς αποτελεί βασική υποχρέωση όλων μας. Πρέπει να διασφαλιστεί ότι και σε αυτό το τμήμα της παραλίας οι περιπατητικές και ποδηλατικές διαδρομές θα συνεχίζονται απρόσκοπτα. Στη Ζώνη 6γ-Αλιευτικό Καταφύγιο πρέπει να αφαιρεθεί ο όρος “Ιχθυόσκαλα Νέας Κρήνης”.
14. Η επαναχάραξη του αιγιαλού και της παραλίας, όπου δεν αποτυπώνεται η σημερινή υφιστάμενη κατάσταση, πρέπει να γίνει σημειακά, με εφαρμογή της νομιμότητας, με βασική κατεύθυνση την προστασία της δημόσιας περιουσίας, του δημοσίου χώρου και του δημοσίου συμφέροντος και σκοπός της να είναι η ενοποίηση του παραλιακού μετώπου χωρίς την περαιτέρω δόμησή του και η απρόσκοπτη πρόσβαση των πολιτών στη θάλασσα.
15. Όμορος με την παραλιακή μας ζώνη είναι ο χώρος αθλητικών εγκαταστάσεων της Μίκρας. Με δεδομένη την κατασκευή και λειτουργία του σταθμού του μετρό δίπλα σε αυτήν, η επέκταση αθλητικών χρήσεων στο σύνολο της περιοχής, που οριοθετείται από τις υφιστάμενες αθλητικές εγκαταστάσεις της Μίκρας, της Σχολής Δικαστών, την Θάλασσα και την περιφερειακή τάφρο, είναι απαραίτητη για να μας επιτρέψει τον σχεδιασμό της επόμενης εικοσαετίας.
16. Είναι απαραίτητο, ο σχεδιασμός της ποδηλατικής και περιπατητικής διαδρομής να εφάπτεται στην παραλία μέχρι και τη Σχολή Δικαστών και την περιφερειακή τάφρο.
Θεωρούμε ότι είναι απαραίτητη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου που θα δεσμεύει όλους μας, Διοίκηση και Δημοτικό Συμβούλιο, στην διεκδίκηση όσων απαιτούνται για την αξιοποίηση και ανάδειξη του παραλιακού μετώπου της Καλαμαριάς, με σεβασμό στο περιβάλλον και στα δικαιώματα πρόσβασης όλων των κατοίκων της πόλης μας.