Η Κολπική Μαρμαρυγή (ΚΜ) είναι ένας τύπος αρρυθμίας και η πιθανότητα εμφάνισής της αυξάνεται με την ηλικία. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα συμπτώματά της δεν γίνονται εύκολα αντιληπτά, με αποτέλεσμα να χαρακτηρίζεται ως μία «σιωπηλή νόσος». Οι συνέπειές της, ωστόσο, είναι τόσο σοβαρές, που κάνουν ηχηρή την ανάγκη για πρόληψη και αντιμετώπιση του προβλήματος.
Η ΚΜ αποτελεί τον δεύτερο σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου εκδήλωσης εγκεφαλικών, μετά την υψηλή αρτηριακή πίεση.
Τα Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια (ΑΕΕ) χαρακτηρίζονται από πολλούς ως μια παγκόσμια επιδημία με τεράστιες επιπτώσεις στην υγεία και την κοινωνία, καθώς σχετίζονται με υψηλά ποσοστά θανάτων και αναπηριών αλλά και πολύ υψηλές δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης.
Συγκεκριμένα, η ΚΜ εκτιμάται ότι αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης ΑΕΕ κατά 3 έως 5 φορές και ότι συνδέεται με το ένα τέταρτο περίπου των συνολικών ισχαιμικών ΑΕΕ. Θα πρέπει να αναφερθεί πως τα εγκεφαλικά που σχετίζονται με την ΚΜ είναι τα πιο σοβαρά, με τα υψηλότερα ποσοστά θανάτων και μόνιμων αναπηριών.
Η πιθανότητα εμφάνισης ΚΜ αυξάνεται με την ηλικία. Σύμφωνα με έρευνα του King’ s College London για λογαριασμό της Stroke Alliance for Europe (SAFE), λόγω της γήρανσης του πληθυσμού στην Ευρώπη και της συσχέτισης της ΚΜ με την ηλικία, ο αριθμός των ασθενών στην Ευρώπη αναμένεται να αυξηθεί από 8,8 εκατ. το 2010 σε 17,9 εκατ. το 2060. Ωστόσο, ο προσυμπτωματικός έλεγχος δεν διενεργείται ακόμη σε τακτική βάση και από τις ευρωπαϊκές μελέτες διαπιστώνονται σημαντικά ποσοστά υποδιάγνωσης.
Η «σιωπηλή νόσος»
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η Κολπική Μαρμαρυγή παραμένει μια «σιωπηλή» πάθηση, χωρίς συνοδό συμπτωματολογία. Πολλές φορές διαγιγνώσκεται μετά την εκδήλωση ΑΕΕ ή κάποιας άλλης σοβαρής επιπλοκής, γεγονός που καθιστά την έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη αποφασιστικής σημασίας.
Μπορεί να είναι μόνιμη ή όχι, να διαρκεί δηλαδή από λίγα λεπτά έως και μεγάλο χρονικό διάστημα, και ο φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός να αποκαθίσταται μόνος του.
Τα ακριβή αίτιά της δεν έχουν απολύτως εξακριβωθεί. Η αρτηριακή υπέρταση, η στεφανιαία νόσος, η καρδιακή ανεπάρκεια, παθήσεις των βαλβίδων και του μυοκαρδίου, πνευμονοπάθειες, νόσοι του θυρεοειδούς και λοιμώξεις συγκαταλέγονται μεταξύ των συχνότερων αιτιών. Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις που δεν διαπιστώνεται κάποιο γνωστό αίτιο και τότε η κολπική μαρμαρυγή χαρακτηρίζεται ιδιοπαθής.
Η υπέρταση είναι η κυριότερη αιτία εμφάνισής της και ως εκ τούτου, η μείωση της πίεσης είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στην ΚΜ, ιδίως όταν ο ασθενής λαμβάνει αντιπηκτική αγωγή, γιατί βοηθά στη μείωση του κινδύνου για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (AEE).
Η μάστιγα των ΑΕΕ στην Ευρώπη
Κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση εκδηλώνονται 1.8 εκατομμύρια νέα περιστατικά εγκεφαλικών που σχετίζονται με 624.000 θανάτους, μεγάλα ποσοστά αναπηρίας, απώλεια παραγωγικότητας και χαμηλή ποιότητα ζωής τόσο για τους ασθενείς όσο και τις οικογένειες τους. Η δαπάνη για τη θεραπεία των εγκεφαλικών στην ΕΕ ανέρχεται στα €38 δις χωρίς να υπολογίζεται το έμμεσο κόστος από την απώλεια παραγωγικότητας, τις ανάγκες φροντίδας κ.λπ.
Στην Ελλάδα έχουμε κάθε χρόνο 32.585 νέα περιστατικά αγγειακής εγκεφαλικής νόσου, τα οποία αποτελούν την 1η αιτία αναπηρίας στη χώρα μας, με συνολικές άμεσες υγειονομικές δαπάνες €0.563 δις και έμμεσες δαπάνες €1 δις.
Οι επιπτώσεις των ΑΕΕ ξεπερνούν κατά πολύ την οικονομική διάσταση. Οι επιζώντες παρουσιάζουν συχνά μακροχρόνια αναπηρία, μεταξύ άλλων προβλήματα κινητικά, όρασης, ομιλίας, μνήμης, διαταραχές προσωπικότητας, κόπωση και κατάθλιψη.
Νιώσε τον παλμό, εντόπισε το πρόβλημα
Η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία, στο πλαίσιο της εκστρατείας ευαισθητοποίησης των ασθενών για την έγκαιρη διάγνωση της ΚΜ, συνιστά την συχνή παρακολούθηση των καρδιακών παλμών. Με τον τρόπο αυτό, μπορείτε να εντοπίσετε έγκαιρα το πρόβλημα και να μειώσετε την πιθανότητα εγκεφαλικού επεισοδίου.
Μετρήστε τους καρδιακούς σας παλμούς, πιέζοντας δύο δάχτυλα στον καρπό σας και καταγράψτε τα αποτελέσματα δύο φορές την ημέρα, για δύο εβδομάδες. Αν έχετε ακανόνιστο σφυγμό, ενδέχεται να οφείλεται στην κολπική μαρμαρυγή και θα πρέπει να απευθυνθείτε στον γιατρό σας.
Η αντιμετώπιση...
Η αντιμετώπιση της Κολπικής Μαρμαρυγής στοχεύει στον α) έλεγχο του αριθμού των σφύξεων β) στην επάνοδο του καρδιακού ρυθμού στο φυσιολογικό και γ) στην πρόληψη σχηματισμού θρόμβων που θα μπορούσαν να αποκολληθούν και να προκαλέσουν ΑΕΕ με αντιπηκτική αγωγή.
Η χορήγηση από του στόματος αντιπηκτικής αγωγής για προστασία ασθενών με ΚΜ έναντι ΑΕΕ καθορίζεται από την παρουσία συγκεκριμένων παραγόντων θρομβοεμβολικού κινδύνου, όπως είναι η ηλικία, ο διαβήτης, η καρδιακή ανεπάρκεια, η υπέρταση, προηγούμενο αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, παλαιό έμφραγμα μυοκαρδίου, περιφερική αρτηριακή νόσος. Το 90% των ασθενών με ΚΜ πρέπει να λαμβάνουν θεραπεία με αντιπηκτικά φάρμακα για πρόληψη ΑΕΕ.
Τα νεότερα από του στόματος αντιπηκτικά έχουν πιο στοχευμένη δράση, λιγότερους περιορισμούς και ανώτερο προφίλ πρόληψης ΑΕΕ και μείζονος αιμορραγίας σε σχέση με τις παλαιότερες θεραπείες.