Η Διεθνής Ημέρα για την εξάλειψη της Φτώχειας τιμάται κάθε χρόνο στις 17 Οκτωβρίου σε ολόκληρο τον κόσμο.
Το Ιστορικό
Η πρωτοβουλία ανήκε στον καθολικό ιερωμένο Γιόζεφ Βρεσίνσκι (1917-1988), γεννημένο στην Πολωνία αλλά μεγαλωμένο στην Γαλλία. Από το 1957, ο Βρεσίνσκι είχε ιδρύσει την οργάνωση «International Movement ATD Fourth World» («Διεθνής οργάνωση “ Όλοι Μαζί με Αξιοπρέπεια” Τέταρτος Κόσμος»), με σκοπό την καταπολέμηση της πείνας και της ακραίας φτώχειας σε όλο τον κόσμο.
Μια μεγάλη διαδήλωση 100.000 ατόμων στην πλατεία Τροκαντερού στο Παρίσι, στις 17 Οκτωβρίου 1987, υποστήριξε τις προσπάθειες του Βρεσίνσκι και έθεσε τις βάσεις του εορτασμού. Σε μια αναμνηστική πλάκα που τοποθετήθηκε, χαράχτηκε η επιγραφή, που συνόψιζε την δράση του εμπνευστή του: «Οπουδήποτε οι άνδρες και οι γυναίκες είναι καταδικασμένοι να ζουν στην απόλυτη φτώχεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα παραβιάζονται. Είναι ιερό καθήκον να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να διασφαλίσουμε ότι αυτά τα δικαιώματα θα γίνουν σεβαστά».
Το 1988, ο Γαλλο-Πολωνός ιερωμένος απεδήμησεν εις Κύριον αλλά οι αγώνες του δεν ξεχάστηκαν για την καταπολέμηση της ακραίας φτώχειας. Τέσσερα χρόνια αργότερα, στις 22 Δεκεμβρίου 1992, η γενική συνέλευση του ΟΗΕ ανακήρυξε την 17η Οκτωβρίου ως «Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Φτώχειας».
Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Φτώχειας (2018)
Θέμα του φετινού εορτασμού, που συμπίπτει με την 70η επέτειο από την υιοθέτηση της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, είναι:« Να συναντηθούμε όσους βρίσκονται πιο πίσω για να οικοδομήσουμε έναν κόσμο χωρίς αποκλεισμούς με παγκόσμιο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας». Στο μήνυμά του ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, επισημαίνει: «Ας αναλογιστούμε ότι η εξάλειψη της φτώχειας δεν είναι θέμα φιλανθρωπίας αλλά ζήτημα δικαιοσύνης».
Με βάση έκθεση του ΟΗΕ, ένα παιδί πεθαίνει κάθε τρία δευτερόλεπτα από τη φτώχεια, ενώ 1,2 δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα.
Σε συνθήκες φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού ζουν πάνω από ένας στους τρεις κατοίκους στην Ελλάδα και κατά μέσο όρο ένας στους πέντε στην ΕΕ, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2017 που έδωσε στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat).
Σύμφωνα με τη Eurostat, ένας άνθρωπος βρίσκεται σε κατάσταση φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού όταν αντιμετωπίζει μία ή περισσότερες από τις παρακάτω προβληματικές καταστάσεις: Είτε θεωρείται φτωχός (δηλαδή έχει εισοδήματα μικρότερα του 60% του μέσου εθνικού εισοδήματος), είτε ζει σε κατάσταση ένδειας (δηλαδή στερείται βασικά καταναλωτικά αγαθά, ή αδυνατεί να ανταπεξέλθει σε στοιχειώδεις οικονομικές υποχρεώσεις), είτε ζει σε οικογένεια αντιμέτωπη με τον κίνδυνο της ανεργίας (δηλαδή σε οικογένεια που κανένα μέλος της δεν έχει "κανονική δουλειά").
Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα το 2017 βρισκόταν αντιμέτωπο με τον κίνδυνο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού το 34,8% του πληθυσμού (3,7 εκατ. άνθρωποι), έναντι 28,1% το 2008. Στην ΕΕ το αντίστοιχο ποσοστό έπεσε το 2017 στο 20,3% (113 εκατ. άνθρωποι), κάτω από τα επίπεδα του 2008 (23,7%).
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, επίσης, σε συνθήκες φτώχειας βρίσκεται το 20,2% του πληθυσμού, σε συνθήκες ένδειας το 21,1%, ενώ ζει σε οικογένεια αντιμέτωπη με τον κίνδυνο της ανεργίας το 15,6% του πληθυσμού. Τα αντίστοιχα μέσα ποσοστά στην ΕΕ είναι 16,9%, 6,9% και 9,3%.
Γενικότερα, σε χειρότερη κατάσταση από την Ελλάδα, αναφορικά με το ποσοστό του πληθυσμού που θεωρείται ότι βρίσκεται σε κατάσταση φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, είναι η Βουλγαρία (38,9%) και η Ρουμανία (35,7%). Στον αντίποδα (με ποσοστά μικρότερα του 20%) βρίσκονται η Τσεχία (12,2%), η Φιλανδία (15,7%), η Σλοβακία (16,3%), η Ολλανδία (17%), η Σλοβενία και η Γαλλία (17,1%) και η Δανία (17,2%), η Σουηδία (17,7%) η Αυστρία (18,1%)και η Γερμανία (19%).
Στην Κύπρο, το 2017, βρισκόταν αντιμέτωπο με τον κίνδυνο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού το 25,2% του πληθυσμού (215.000 άνθρωποι), έναντι 23,3% το 2008. Το 2015, ο δείκτης είχε φθάσει στο ανώτατο σημείο (28,9%) και έκτοτε ακολούθησε πτωτική τροχιά.
Η μείωση του αριθμού των ατόμων που κινδυνεύουν από τη φτώχεια ή τον κοινωνικό αποκλεισμό στην ΕΕ αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».
sansimera