Εορτή του Οσίου Ρωμανού του Μελωδού

1/10/2017 00:24    1 Οκτωβρίου
Τη μνήμη του Οσίου Ρωμανού του Μελωδού τιμά σήμερα, 1 Οκτωβρίου, η Εκκλησία μας. Οι πληροφορίες για τον βίο του οσίου Ρωμανού δυστυχώς είναι λίγες. Έζησε ή τον 6ο αιώνα μ.Χ. επί του βασιλέως Αναστασίου του Α’ ή κατά μία άλλη εκδοχή, τον 8ο αιώνα μ.Χ. επί τού βασιλέως Αναστασίου του Β’. Γεννήθηκε στην Έμεσα της Συρίας και σύμφωνα με ανώνυμο ύμνο ήταν εβραϊκής καταγωγής.

Αρχικά είχε χρηματίσει διάκονος στην εκκλησία της Βηρυτού. Κατόπιν μετέβηκε στην Κωνσταντινούπολη και έμεινε στα κελιά τού Ναού της Θεοτόκου.

Ο Ρωμανός είχε μέτρια παιδεία και το ποιητικό ταλέντο του ήταν ακόμα άγνωστο.
Διεκατέχετο όμως από μία βαθιά πίστη στην σεπτή μνήμη της Παναγίας της Παρθένου και τακτικά παρακολουθούσε στον Ναό της Παναγίας των Βλαχερνών τις κατανυκτικές ολονυκτίες. Σε μία τέτοια, στην γιορτή των Χριστουγέννων, που παραβρέθηκε η ψυχή του γέμισε με κατάνυξη και όταν γύρισε στο κελί του είδε όνειρο την Παναγία να του προσφέρει ένα βιβλίο και να του λέει να το καταφάει.

Ο Ρωμανός από την επίδραση τού ονείρου συνέθεσε για την γέννηση τού Χριστού το τροπάριο «Η Παρθένος σήμερον τόν υπερούσιον τίκτει καί η γή τό σπήλαιον τώ απροσίτω προσάγει..». Από την στιγμή αυτή η ποιητική επιφοίτηση του οσίου Ρωμανού έμεινε άσβεστη και αναδείχτηκε ο εξωχότερος και μεγαλύτερος μελωδός της Εκκλησίας μας.

Ο Ρωμανός έγραψε χίλιες περίπου συνθέσεις από τις όποιες διασώθηκε μόνο το ένα δέκατο. Πολυποίκιλα τα θέματά του. Ύμνησε όλους σχεδόν τους Αγίους και τις εορτές της Χριστιανικής Εκκλησίας. Ανεξάντλητος στις συλλήψεις και στον πλούτο ιδεών, γνωρίζοντας τον τρόπο να προσδίνει πρωτοτυπία ακόμη και στα πιο κοινά θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς θέματα. Το άχαρο αλλά και αχάριστο πολλές φορές υλικό του (γεγονότα και βίος Αγίων) μπορούσε να το μετατρέψει σε ζωντανό δραματικό πίνακα. Τα πρόσωπα των Αγίων αλλά και της Παναγίας και του Χριστού παρουσιάζονται απόλυτα ζωντανά χωρίς τίποτα το νεκρικό ή απόκοσμο.

Η ποίηση του Ρωμανού του Μελωδού εκφράζει την ίδια την εποχή του, τους πόθους και τις ελπίδες εκείνων των ανθρώπων. Γι΄ αυτό και το έργο του δεν εξετάζεται μόνο από Θρησκευτικής άποψης ή λογοτεχνικής αλλά και ιστορικής και λαογραφικής. Η γλώσσα του απλή, χωρίς στόμφους και όπου παρουσιάζεται ρητορική μακρολογία επειδή έτσι επιβαλλόταν από την ανάγκη των τότε λειτουργικών πλαισίων, αυτή γίνεται χωρίς να κουράζει. Γενικά οι φράσεις του περιέχουν μια πλαστικότητα, μεστή νοημάτων κατά μια άψογη τεχνική όπως παραδέχονται ειδικοί.

Ο διάσημος Γερμάνος βυζαντινολόγος καθηγητής Κρουμβάχερ, πλέκει το εγκώμιο του Ρωμανού. Η κριτική, λέει, ανακήρυξε τον Ρωμανό σαν τον μεγαλύτερο ποιητή του Βυζαντινού αιώνα, αληθινό Πίνδαρο αυτού. Κατείχε ανεξάντλητο πλούτο ιδεών, ανυπέρβλητη πλαστικότητα φράσεως, μεστή και δυνατή γλώσσα, θησαυρό αρμονίας ποικίλων και καλλιτεχνικών ρυθμών.

Ο Ρωμανός χρησιμοποίησε το ποιητικό εκείνο είδος πού λέγεται εκκλησιαστικός Ύμνος και του χάρισε την τελειότερη μορφή. Ο Ύμνος αποτελείται από το Κοντάκιον (προσόμοιον ή κουκούλιον), τους Οίκους και το Εφύμνιον και στηρίζεται πάνω στο νόμο της Ισοσυλλαβίας και ομοτονίας. Μαζί με το ποιητικό κείμενο συνέθετε ο ίδιος και τη μουσική ή έδενε το νέο ποίημα πάνω σε παλιότερη μουσική σύνθεση. Θεματικά τα έργα του αναφέρονται περισσότερο σε γεγονότα της ζωής του Χριστού και σε ιερά πρόσωπα της Γραφής, όπως και σε βίους άγιων. Το είδος αυτό της ποίησης κυριαρχεί και σήμερα στην εκκλησιαστική ποίηση.

Απολυτίκιο:
Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Ως σάλπιγξ θεόληπτος, των ουρανίων ωδών, ενθέως εφαίδρυνας, την Εκκλησίαν Χριστού, τοις θείοις σου άσμασι, συ γαρ της Θεοτόκου, εμπνευσθείς τη ελλάμψει, ένθεος υμνηπόλος, εγνωρίσθης εν κόσμω, διό σε πόθω τιμώμεν, Ρωμανέ Όσιε.


vimaorthodoxias

Επόμενο Προηγούμενο
 

Social Media - Thessaloniki
Αγκαλιά με μικρή του θαυμάστρια: Η νέα φωτογραφία του 74χρονου Πάνου Μιχαλόπουλου τα λέει όλα για τη νέα του ζωή (Pic)

Αγκαλιά με μικρή του θαυμάστρια: Η νέα φωτογραφία του 74χρονου Πάνου Μιχαλόπουλου τα λέει όλα για τη νέα του ζωή (Pic)

19:44 29/11/2023

Ένας γοητευτικός παππούς.

Μέχρι 1 λάθος, μπράβο: Έχεις τις γνώσεις να κάνεις πάνω από 8/10 στο superleague κουίζ που κερδίζεις Apple iPad 9th Gen;

Μέχρι 1 λάθος, μπράβο: Έχεις τις γνώσεις να κάνεις πάνω από 8/10 στο superleague κουίζ που κερδίζεις Apple iPad 9th Gen;

16:00 29/11/2023

Μέχρι 1 λάθος, μπράβο

Έξυπνη και πρωτότυπη: Όλοι μιλούν για τη νέα ελληνική σειρά που μοιάζει με παραγωγή του Netflix (Vid)

Έξυπνη και πρωτότυπη: Όλοι μιλούν για τη νέα ελληνική σειρά που μοιάζει με παραγωγή του Netflix (Vid)

15:59 29/11/2023

Ποντάρουμε εκεί τα ρέστα μας...

Ξανασχεδιάζουμε μαζί την πλατεία Σκρα!

Ξανασχεδιάζουμε μαζί την πλατεία Σκρα!

14:57 29/11/2023

3/12 - 11:00 πμ - 2:00 μμ

Ο Δημιουργικός Κόσμος των Βιβλιοθηκών τον Δεκέμβριο!

Ο Δημιουργικός Κόσμος των Βιβλιοθηκών τον Δεκέμβριο!

14:55 29/11/2023

Δείτε αναλυτικά τα προγράμματα των παιδικών βιβλιοθηκών του Δήμου μας

Ομαδικά εργαστήρια

Ομαδικά εργαστήρια

14:51 29/11/2023

Ομαδικά εργαστήρια της Αντιδημαρχίας Κοινωνικής Πολιτικής, Αλληλεγγύης, Δημόσιας Υγείας και Ισότητας των δύο Φύλων σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εργασίας Γ.Σ.Ε.Ε.

Εφημερεύοντα Φαρμακεία στην Καλαμαριά

Εφημερεύοντα Φαρμακεία στην Καλαμαριά

14:47 29/11/2023

Τετάρτη 29/11 και Πέμπτη 30/11

Το κόλπο του Temu που προκαλεί φρενίτιδα στην Ελλάδα…

Το κόλπο του Temu που προκαλεί φρενίτιδα στην Ελλάδα…

19:03 28/11/2023

Το Temu ξετρυπώνει τις κρυφές καταναλωτικές απολαύσεις σου!

«Ποιος είσαι; - Εσύ ποιος είσαι;»: Συνάντηση-έπος Κασσελάκη και SNIK, ο ένας δεν ήξερε τον άλλον! (vid)

«Ποιος είσαι; - Εσύ ποιος είσαι;»: Συνάντηση-έπος Κασσελάκη και SNIK, ο ένας δεν ήξερε τον άλλον! (vid)

16:02 28/11/2023

Μία απολαυστική, άβολη και κάπως αστεία συνάντηση

Μετονομασία του Πεζόδρομου Κομνηνών σε «Θρασύβουλου Λαζαρίδη»

Μετονομασία του Πεζόδρομου Κομνηνών σε «Θρασύβουλου Λαζαρίδη»

14:57 28/11/2023

1/12 - 7:00 μμ - 9:00 μμ

Κλασικά Έπιπλα